AEO, yəni Answer Engine Optimization, klassik SEO-nun növbəti mərhələsi hesab olunur. Əgər SEO saytınızı Google axtarış nəticələrində önə çıxarırsa, AEO xidməti sizi ChatGPT, Google Gemini, Perplexity AI kimi cavab mühərriklərində görünən nəticələrə daxil edir.
AEO-nun əsas məqsədi, süni intellekt sistemlərinin cavab verərkən sizin brendinizdən və saytınızdan istifadə etməsini təmin etməkdir.
🌐 Niyə AEO gələcəyin SEO-sudur?
Bu gün istifadəçilər sadəcə “axtarmaq” yox, birbaşa cavab almaq istəyirlər. Məsələn:
-
SEO dövründə: “Bakıda ən yaxşı diş klinikası” → Google-da siyahı gəlirdi.
-
AEO dövründə: ChatGPT və ya Cloude, Bard artıq birbaşa bir klinikanın adını çəkir.
Bu o deməkdir ki, kim AEO xidməti ilə işləyirsə, gələcəkdə süni intellekt cavablarının içində yer alacaq.
AEO xidmeti Baki bazarında isə bu texnologiya hələ çox yenidir — erkən başlayan bizneslər böyük üstünlük qazanacaq.
🔍 AEO ilə SEO arasındakı fərq
| Metrika | SEO | AEO |
|---|---|---|
| Fokus | Axtarış sistemləri (Google, Bing) | Cavab mühərrikləri (ChatGPT, Bard, Copilot) |
| Nəticə tipi | Linklər və snippets | Söhbət içində verilən cavab |
| Məqsəd | Trafik çəkmək | Cavabın içində görünmək |
| Texniki tələblər | On-page, Off-page, Schema | Strukturlu məlumat, kontekst uyğunluğu, etibarlılıq siqnalları |
🧠 AEO necə işləyir?
AEO sistemləri klassik bot kimi səhifəni oxumur. Onlar:
-
Semantik mənanı (nə barədə danışıldığını) təhlil edir,
-
Etibarlılıq siqnallarına (domain authority, mention, citation) baxır,
-
Contextual məzmunu (sual–cavab formatı, schema markup) qiymətləndirir.
Yəni sizin saytınızda sadəcə açar sözlər yox, tam cavab verən kontent olmalıdır. Bu da AEO xidmətinin əsas hissəsidir.
💼 AEO xidməti nələri əhatə edir?
Bir AEO xidmeti paketi adətən aşağıdakı mərhələlərdən ibarətdir:
1. Qlobal və lokal cavab analizləri
-
ChatGPT, Perplexity, Bing Copilot kimi sistemlərdə brend və açar sözlərin yoxlanması
-
“Answer coverage” — hansı suallarda brendin çəkilib-çəkilmədiyi
2. Cavab formatlı məzmunun hazırlanması
-
Hər sual üçün FAQ formatlı səhifələr
-
Schema markup (FAQ, HowTo, Product)
-
Əsas suallara qısa, aydın cavablar
3. Etibarlılıq siqnallarının artırılması
-
Mentions & citations — brendin digər saytlarda çəkilməsi
-
Entity linking — Google Knowledge Graph və Wikidata ilə əlaqələndirmə
-
AI visibility tracking — ChatGPT və Bard-da görünmə analizləri
4. AEO ölçümləri və hesabatlar
-
AEO görünmə göstəriciləri (AI Visibility Score)
-
Cavab paylaşım dərəcəsi (Answer Share %)
-
AEO growth trend (AI Search Share of Voice)
⚙️ AEO xidmeti Baki üçün niyə vacibdir?
AEO xidmeti Baki bazarında SEO kimi hələ populyar deyil. Lakin yaxın 1-2 ildə Google-un SGE (Search Generative Experience) tam aktiv olduqda:
-
Klassik SEO nəticələrinin yarısı azalacaq,
-
Cavab mühərrikləri yeni əsas görünürlük mənbəyi olacaq.
Bakıdakı şirkətlər — banklar, klinikalar, sığorta və təhsil sektoru — artıq AEO xidmeti ilə brendlərini AI cavablarında tanıda bilər.
Məsələn:
-
“Bakıda ən yaxşı kosmetoloji mərkəz hansıdır?”
→ ChatGPT artıq sizin klinikanızın adını çəkə bilər, əgər AEO optimizasiyası düzgün aparılıbsa.
🧩 AEO üçün vacib texniki elementlər
| Texniki Element | İzah |
|---|---|
| Schema markup | FAQ, HowTo, Organization, Person və Product tipləri ilə cavab strukturu yaradılır |
| Entity linking | Google və Wikidata-da eyni brend entitiləri əlaqələndirilir |
| Structured answers | Məzmun qısa cavab cümlələri ilə optimizasiya olunur |
| AI crawl simulyasiyası | ChatGPT və Perplexity cavab modelləri ilə görünürlük testi aparılır |
| AI Visibility Tracking | AEO nəticələri üçün xüsusi analitika (Otterly, Brand24, AnswerThePublic AI) |
🧭 AEO strategiyası necə qurulur?
1. Entity Mapping
Brend, xidmət, şəxs, məhsul — hər biri “entity” olaraq müəyyən edilir.
Məsələn: ELSEO → Company → Located in Baku → Offers AEO services.
2. AI Query Research
Ən çox verilən suallar (Who, What, How, Why) analiz olunur.
Məsələn:
-
“AEO xidmeti nədir?”
-
“AEO xidmeti Bakıda kimlər təklif edir?”
3. Answer Optimization
Bu suallar üçün konkret və qısa cavablar hazırlanır:
AEO xidməti, bizneslərin süni intellekt axtarışlarında görünməsi üçün həyata keçirilən yeni nəsil optimizasiyadır.
4. Reputation & Citation Building
AI modelləri əsasən etibarlı mənbələrdən məlumat götürdüyü üçün, şirkətin adı media saytlarında və profillərdə qeyd olunmalıdır.
📈 AEO nəticələrini necə ölçmək olar?
AEO üçün klassik “klik” və “trafik” anlayışı işləmir. Bunun əvəzində:
-
Answer Presence Rate (%): Cavab mühərriklərində brendin çəkildiyi halların faizi.
-
AI Mention Frequency: ChatGPT və Perplexity-də brendin çəkilmə sayı.
-
Entity Authority Score: Brendin məlumat bazalarında etibarlılıq səviyyəsi.
-
AEO Visibility Index: AEO nəticələrinin ümumi görünürlük dəyəri.
Bu göstəricilər AEO xidmətinin effektivliyini ölçmək üçün əsas metrikalardır.
💬 AEO xidməti kimlər üçün uyğundur?
| Sektor | Faydası |
|---|---|
| Klinikalar | Tibbi sualların cavablarında klinikanın çəkilməsi |
| Bank və sığorta | Maliyyə suallarında brendin tanıdılması |
| Təhsil müəssisələri | “Harada oxumaq olar?” tipli suallarda görünürlük |
| Texnologiya şirkətləri | AI və SaaS platformalarda entity kimi tanınmaq |
| Marketinq agentlikləri | Müştərilərinə AEO xidmeti təklif etməklə rəqabətdə öndə olmaq |
🌍 Azərbaycanda AEO xidmeti trendləri
Hazırda AEO xidmeti Baki bazarında bir neçə qabaqcıl şirkət bu istiqamətdə fəaliyyətə başlayıb.
Əksər müəssisələr hələ SEO mərhələsində olsa da, 2025–2026 illərində:
-
Google SGE tam aktiv olacaq,
-
ChatGPT-də yerli məlumat bazaları genişlənəcək,
-
AEO xidmeti olan saytlar cavab sistemlərində lider olacaq.
✅ Nəticə
AEO xidməti — gələcəyin SEO-sudur.
Əgər indi bu optimizasiyanı tətbiq etməyə başlasanız, sabah AI Search nəticələrində brendiniz avtomatik görünəcək.
Bu, sadəcə trafik üçün deyil, brend tanıtımı və etibarlılıq üçün də güclü strategiyadır.